Samochody od 1 kwietnia 2014 r. w pytaniach i odpowiedziach

Posiadamy samochody, które uzyskały w 2013 r. zaświadczenie VAT-2. Czy od 1 kwietnia 2014 r. możemy odliczać w całości podatek naliczony od wydatków związanych z tymi pojazdami bez konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu?

W sytuacji, o której mowa w pytaniu podatnik użytkuje samochód, w odniesieniu do którego przeprowadził dodatkowe badanie techniczne i otrzymał zaświadczenie oznaczone jako VAT-2. Zaświadczenie takie dotyczy pojazdów samochodowych mających więcej niż jeden rząd siedzeń, które oddzielone są od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą i u których długość części przeznaczonej do przewozu ładunków, mierzona po podłodze od najdalej wysuniętego punktu podłogi pozwalającego postawić pionową ścianę lub trwałą przegrodę pomiędzy podłogą a sufitem do tylnej krawędzi podłogi, przekracza 50% długości pojazdu

W art. 86a ust. 9 ustawy o VAT wymieniono pojazdy, które – zgodnie z art. 86a ust. 4 pkt 2 – uznawane są za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Są to pojazdy, których konstrukcja wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika jest nieistotne. Wśród pojazdów wymienionych w art. 86a ust. 9 ustawy o VAT nie znalazły się pojazdy mające więcej niż jeden rząd siedzeń, dla których przed 1 kwietnia 2014 r. podatnik otrzymał zaświadczenie VAT-2. Oznacza to, że pojazdy te nie powinny już być obecnie poddawane dodatkowym badaniom technicznym. Nie mieszczą się bowiem one w grupie pojazdów, o których mowa w art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT. Mimo to podatnik, który użytkuje taki pojazd wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, może odliczać w pełni podatek naliczony od wydatków związanych z tym pojazdem – na podstawie art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT, przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie, m.in. pod warunkiem prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

Przed 1 kwietnia 2014 r. zawarliśmy umowę leasingu operacyjnego dotyczącego samochodu dostawczego o dopuszczalnej masie całkowitej poniżej 3,5 tony i ładowności powyżej 500 kg, od którego do 31 marca odliczaliśmy VAT w 100%. Czy od 1 kwietnia br. musimy zarejestrować umowę w urzędzie skarbowym aby móc odliczać całą kwotę podatku VAT od rat leasingowych i paliwa?

W pytaniu nie sprecyzowano, o jaki pojazd chodzi, ale zakładamy, że wobec niego nie przeprowadzono dodatkowych badań technicznych, gdyż nie spełnia on ustawowych warunków uprawniających do odliczenia VAT w pełnej wysokości.

W przypadku pojazdów samochodowych będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, zawartych przed dniem 1 kwietnia 2014 r., w stosunku do których podatnikowi na dzień 31 marca br. przysługiwało stuprocentowe prawo do odliczenia podatku VAT od czynszu i rat leasingowych (dotyczy głównie samochodów z homologacją ciężarową o ładowności większej lub równej 500 kg), od 1 kwietnia przysługuje nieograniczone prawo do odliczenia VAT naliczonego od czynszu (rat) wynikających z takiej umowy jeżeli:

1) w umowie nie dokonano żadnych zmian po dniu 31 marca 2014 r.,

2) pojazd samochodowy został podatnikowi wydany przed dniem 1 kwietnia 2014 r. oraz

3) umowa została zarejestrowana przez podatnika dokonującego odliczenia u właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 2 maja 2014 r.

Jeżeli podatnik w sytuacji przedstawionej w pytaniu nie zarejestruje umowy leasingu w urzędzie skarbowym i nie złoży informacji o wykorzystywaniu pojazdu wyłącznie do działalności gospodarczej, to od 1 kwietnia ma prawo do odliczenia 50% podatku VAT zarówno od rat leasingowych, jak i od paliwa.

Jeśli natomiast umowę taką zarejestruje w określonym wyżej terminie, ale nie złoży informacji o wykorzystywaniu pojazdu wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności, wówczas od 1 kwietnia 2014 r. od rat leasingowych będzie mógł odliczać 100% podatku naliczonego, natomiast w odniesieniu do pozostałych wydatków – w tym wydatków na paliwo – odliczy tylko 50% podatku naliczonego.

Aby móc w całości odliczać VAT naliczony zarówno od rat leasingowych, jak i od wydatków na paliwo, podatnik musi zatem nie tylko zarejestrować umowę we właściwym urzędzie skarbowym, ale także poinformować urząd skarbowy o wykorzystywaniu pojazdu wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

Czy od 1 kwietnia 2014 r. mogę odliczyć VAT naliczony z faktury za mycie samochodów służbowych (osobowych i ciężarowych)?

Co do zasady – od 1 kwietnia 2014 r. – podatnik odliczyć może 50% kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, czyli pojazdami samochodowymi w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym, o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Zatem generalnie można przyjąć, że podatnik może odliczyć 50% kwoty podatku naliczonego z faktury za mycie samochodów służbowych, będących pojazdami samochodowymi, o których mowa w art. 2 pkt 34 ustawy o VAT. W zakresie pozostałych pojazdów, niebędących pojazdami samochodowymi w rozumieniu tego przepisu, ograniczenie w odliczaniu VAT nie jest stosowane.

Ustawodawca umożliwił podatnikom odliczanie 100% podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi wykorzystywanymi wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Jeżeli zatem podatnik posiada samochody służbowe (mieszczące się w definicji pojazdów samochodowych) i samochody te używane są wyłącznie na cele prowadzonej działalności, może odliczyć VAT naliczony z faktury za mycie tych samochodów w całości. Należy jednak pamiętać, że aby uznać, że samochód wykorzystywany jest wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności podatnik musi poinformować organ podatkowy o takim właśnie wykorzystywaniu pojazdów (VAT-26) i musi prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu.

Jest jeszcze jedna grupa pojazdów, których rodzaj przesądza o uznaniu ich za wykorzystywane wyłącznie w działalności gospodarczej. Są to pojazdy, których konstrukcja wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. Wobec tych pojazdów stosuje się także nieograniczone prawo do odliczenia VAT naliczonego od wszystkich wydatków z nimi związanych (w tym od usług mycia samochodów). W tym przypadku podatnik nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

Zajmujemy się głównie sprzedażą samochodów nowych i używanych. Posiadamy samochody osobowe jako towary handlowe, służące do jazd próbnych. Czy od 1 kwietnia 2014 r. musimy dla samochodów tych prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu? Czy musimy zgłosić te samochody w urzędzie skarbowym? Czy w odniesieniu do ww. samochodów testowych mamy prawo do odliczania VAT od paliwa? Posiadamy także umowy leasingu dotyczące samochodów osobowych, które służą w naszej firmie jako auta zastępcze, wydawane klientom na czas napraw ich samochodów. Czy aby odliczać cały VAT od tych samochodów należy prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu?

Pytanie Czytelnika dotyczy dwóch odrębnych rodzajów samochodów. Pierwsze – to samochody będące własnością podatnika i służące do jazd testowych. W odniesieniu do tych samochodów – jeżeli podatnik określi, że są one wykorzystywane wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej, nie zaś na cele prywatne – możliwe będzie odliczanie 100% podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych.

Muszą tu jednak być spełnione warunki, o których mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika jeżeli sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

Jeżeli zatem podatnik będzie prowadził stosowną ewidencję i złoży w ustawowym terminie w urzędzie skarbowym informację o tych pojazdach – zgodnie z art. 86a ust. 12 ustawy o VAT – na formularzu VAT-26, będzie mógł odliczać cały podatek naliczony od wydatków związanych z tymi samochodami. Oznacza to, że będzie także mógł odliczać w 100% podatek naliczony od nabywanego paliwa do tych pojazdów.

Warto pamiętać, że podatnik może przyjąć, że będzie wykorzystywał samochody testowe także na potrzeby prywatne (np. na dojazdy pracownika salonu do i z pracy). W takim przypadku uznać należy, że pojazdy te przeznaczone są na cele mieszane (na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej oraz na cele prywatne) i w konsekwencji podatnik odliczać może 50% podatku naliczonego od związanych z nimi wydatków. W tym jednak przypadku do 30 czerwca 2015 r. nie będzie mógł w ogólne odliczać podatku naliczonego od paliwa nabywanego do ich napędu.

Druga grupa pojazdów używanych przez podatnika to samochody leasingowane, które wydawane są klientom w okresie, w którym ich auta są serwisowane. W przypadku tych samochodów zastosowanie znajdzie przepis art. 86a ust. 5 pkt 1 lit. c) ustawy o VAT. W myśl tego przepisu prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu nie jest wymagane w przypadku pojazdów samochodowych przeznaczonych wyłącznie do oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze – jeżeli oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika. Jeżeli samochody, o których mowa są wynajmowane klientom serwisu na pewien okres, to przyjąć należałoby, że firma prowadzi działalność w zakresie wynajmu ww. samochodów. Zatem w związku z wydatkami dotyczącymi ww. pojazdów (przy założeniu że pojazdy te wykorzystywane są wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika), podatnik – zdaniem redakcji – może odliczać cały podatek naliczony, bez konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu i zgłaszania informacji w urzędzie skarbowym.

Czy należy zgłosić do urzędu skarbowego umowę leasingu samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony oraz umowę leasingu ciągnika rolniczego?

Ograniczenia w odliczaniu VAT od samochodów, wynikające z ustawy o VAT dotyczą pojazdów samochodowych w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony (art. 2 pkt 34 ustawy o VAT).

Odesłanie do przepisów o ruchu drogowym oznacza, że ograniczenia w odliczaniu VAT dotyczą wydatków związanych z pojazdami silnikowymi, których konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h. Ograniczenie to nie dotyczy zatem wydatków związanych np. z motorowerami czy ciągnikami rolniczymi.

Nie ma także zastosowania do pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony.

Umów leasingu dotyczących pojazdów wymienionych w pytaniu, nie rejestruje się zatem w urzędzie skarbowym.

W 2013 r. zakupiono samochód, przy nabyciu którego odliczono 60% podatku VAT. W maju 2014 r. zamierzamy samochód ten sprzedać. Czy sprzedaż ta będzie podlegała opodatkowaniu VAT?

Od 1 kwietnia 2014 r. dostawa samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, objętych przy nabyciu ograniczonym prawem od odliczenia podatku naliczonego, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Zwolnienie stosowane na podstawie § 3 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia w sprawie zwolnień, obowiązywało bowiem tylko do końca marca 2014 r. Zatem sprzedaż samochodu w sytuacji przedstawionej w pytaniu podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.