Odliczanie VAT z tytułu nabycia i eksploatacji samochodu specjalnego

Jestem czynnym podatnikiem VAT. Kupiłem samochód o przeznaczeniu sklep/bar o dopuszczalnej masie całkowitej wynoszącej 3.500 kg. Z dokumentów wynika, że jest to samochód specjalny o przeznaczeniu sklep/bar. Nie przeprowadziłem dodatkowego badania technicznego (uzyskałem informację, że badanie nie jest wykonywane dla pojazdów specjalnych), nie złożyłem informacji VAT-26 i nie prowadzę ewidencji przebiegu pojazdu. Pojazd ten wykorzystuję wyłącznie do czynności opodatkowanych VAT. Czy mam prawo odliczyć 100% VAT od wydatków dotyczących nabycia i eksploatacji tego samochodu?

Nie. W sytuacji opisanej w pytaniu Czytelnikowi nie przysługuje prawo do pełnego odliczenia VAT.

Czynny podatnik VAT ma generalnie prawo odliczać VAT od zakupu towarów i usług w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych i pod warunkiem, że nie zaistnieją przesłanki wykluczające to prawo (patrz: art. 86 ust. 1 i art. 88 ustawy o VAT).

Kwestie dotyczące prawa do odliczenia VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi zostały uregulowane w art. 86a ustawy o VAT. Chodzi tu o pojazdy samochodowe, w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym, o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi zalicza się wydatki dotyczące:

1) nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych,

2) używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3,

3) nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Co do zasady, podatnik ma prawo odliczyć 50% VAT wynikającego z faktur dotyczących ww. wydatków. Od powyższej zasady ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki, po spełnieniu których prawo do odliczenia VAT od wydatków na pojazdy samochodowe może wynieść 100%.

Podatnik ma prawo do pełnego odliczenia VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, m.in. jeżeli pojazd wykorzystywany jest wyłącznie do działalności gospodarczej. Można zaś uznać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie do działalności m.in. wówczas, gdy podatnik określi zasady jego używania wykluczające jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością oraz prowadzi ewidencję przebiegu tego pojazdu. Podatnik ma wówczas obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tym pojeździe (na druku VAT-26) w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesie pierwszy wydatek związany z tym pojazdem.

Prawo do odliczenia 100% VAT przysługuje także od wydatków na pojazdy specjalne. Konstrukcja tych pojazdów wyklucza bowiem ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. Dotyczy to jednak tylko pojazdów wprost wskazanych w ustawie o VAT (patrz: art. 86a ust. 9 pkt 3 ustawy o VAT) i w rozporządzeniach wykonawczych (patrz: rozporządzenia Ministra Finansów: z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika - Dz. U. poz. 407 oraz z dnia 28 maja 2014 r. w sprawie przypadków, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu - Dz. U. poz. 709). W świetle ww. przepisów o VAT, przez pojazdy specjalne (po spełnieniu dodatkowych wymogów) należy rozumieć pojazdy dla następujących przeznaczeń:

agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy,
pomoc drogowa, pojazd pogrzebowy oraz bankowóz typu A i B.

W sytuacji opisanej w pytaniu, samochód typu sklep/bar nie może być uznany za pojazd wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Przedmiotowy pojazd nie jest bowiem pojazdem specjalnym wskazanym w ww. przepisach o VAT. Czytelnik nie złożył także do naczelnika urzędu skarbowego informacji VAT-26 dot. przedmiotowego pojazdu i nie prowadzi ewidencji przebiegu tego pojazdu. Czytelnikowi nie przysługuje zatem prawo do pełnego odliczania VAT od wydatków dotyczących nabycia i eksploatacji tego samochodu. Może on zatem odliczać 50% VAT od ww. wydatków (o ile nie zachodzą wyłączenia zawarte w art. 88 ustawy o VAT).

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 stycznia 2020 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.683.2019.2.JM.