Gazeta Podatkowa nr 9 (1259) z dnia 1.02.2016

Elektroniczne opłaty drogowe w 2016 r.

Elektroniczny pobór opłat obowiązuje w Polsce na autostradach płatnych, drogach szybkiego ruchu oraz wybranych drogach krajowych. Opłata elektroniczna obowiązkowa jest dla wszystkich pojazdów samochodowych oraz zespołów pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, a także dla autobusów niezależnie od ich dopuszczalnej masy całkowitej. Sieć dróg objętych e-mytem wciąż się poszerza. Jak będzie funkcjonował ten system w 2016 r.?

Kary za brak opłat

System viaTOLL jest oparty na technologii komunikacji bezprzewodowej krótkiego zasięgu. Nad drogami płatnymi znajdują się bramownice wyposażone w anteny, które umożliwiają komunikację między przekaźnikami a viaBOX-em zamontowanym w pojeździe. Za każdym razem, gdy pojazd (wyposażony w viaBOX) przejeżdża pod bramownicą, zostaje naliczona opłata za przejazd konkretnym odcinkiem drogi płatnej. System viaTOLL działa też na państwowych autostradach płatnych, a pojazdy wyposażone w urządzenia viaBOX mogą korzystać z wyznaczonych pasów elektronicznego poboru opłat. Gdy pojazd taki zbliża się do bramki w miejscu poboru opłat, otwiera się ona automatycznie.

Za naruszenie obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej grożą kary:

• 500 zł - w przypadku zespołu pojazdów o dmc powyżej 3,5 tony złożonego z samochodu osobowego o dmc nieprzekraczającej 3,5 tony oraz przyczepy,
   
• 1.500 zł - w pozostałych przypadkach.

Kary te wymierza się właścicielowi pojazdu samochodowego, a jeśli pojazdem jest zespół pojazdów to właścicielowi pojazdu złączonego z przyczepą lub naczepą. Jeżeli właściciel nie jest posiadaczem samochodu, to kary nakłada się na podmiot, na rzecz którego przeniesiono posiadanie tego pojazdu.

Natomiast na kierowców mogą być nakładane kary za brak wprowadzenia do urządzenia viaBOX prawidłowych danych o kategorii pojazdu w wysokości:

• 250 zł - w przypadku zespołu pojazdów o łącznej dmc powyżej 3,5 tony złożonego z samochodu osobowego o dmc nieprzekraczającej 3,5 tony oraz przyczepy,
   
• 750 zł - w pozostałych przypadkach.

Na dany podmiot nie może zostać nałożona więcej niż jedna kara pieniężna za poszczególne naruszenia obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej popełnione w trakcie jednej doby, tj. pomiędzy godziną 0⁰⁰ a 24⁰⁰ w danym dniu.

Obecnie, tj. od marca 2015 r., do kontroli prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej, w tym kontroli używanego w pojeździe urządzenia viaBOX, jeżeli jest ono wymagane, oraz nałożenia i pobierania kar pieniężnych, uprawniony jest Główny Inspektor Transportu Drogowego (nie Policja czy straż graniczna).

W jaki sposób płacić?

Istnieją dwa rodzaje kont: przedpłacone (pre-pay) i z odroczoną płatnością (post-pay). Użytkownicy kont przedpłaconych przed faktycznym skorzystaniem z drogi płatnej powinni mieć odpowiednią ilość środków pieniężnych na swoich kontach. Opłaty naliczane za przejazd przypisanych do konta użytkownika pojazdów po odcinkach sieci dróg płatnych obniżają poziom środków pieniężnych na koncie użytkownika. W przypadku konta z odroczoną płatnością (post-pay) saldo konta obejmuje sumę należności jakie należy uregulować za wszystkie pojazdy zarejestrowane w ramach konta pod koniec określonego w umowie okresu rozliczeniowego.

Aplikacja mobilna i e-NOTA

Od listopada 2015 r. dostępna jest bezpłatna aplikacja mobilna viaTOLL przeznaczona dla użytkowników smartfonów i tabletów. Za jej pomocą można:

• sprawdzić stan salda umowy przedpłaconej,
   
• doładować umowę przedpłaconą przy pomocy karty płatniczej lub flotowej,
   
• wyznaczyć trasę do najbliższego Miejsca Obsługi Klienta,
   
• sprawdzić podstawowe dane umowy użytkownika systemu viaTOLL.

Użytkownicy systemu viaTOLL mogą też korzystać z portalu e-NOTA, dostępnego całodobowo przez stronę internetową www.viatoll.pl lub bezpośrednio ze strony enota.viatoll.pl, dzięki któremu mają szybki dostęp do wszystkich swoich not obciążeniowych za pośrednictwem internetu.

Obecnie rząd pracuje nad implementacją decyzji Komisji Europejskiej, poprzez nowelizację m.in. ustawy o drogach publicznych. Na mocy wprowadzonych tam zmian ma zostać wdrożona europejska opłata elektroniczna EETS, umożliwiająca pobór e-myta na terenie całej Europy za pośrednictwem jednego operatora.

viaTOLL jest obowiązkowy dla kierowców prowadzących: Ciągnik siodłowy z naczepą o dmc powyżej 3,5 tony   Ciągnik siodłowy bez naczepy o dmc powyżej 3,5 tony Samochód ciężarowy o dmc pomiędzy 3,5 tony a 12 ton   Samochód ciężarowy o dmc pomiędzy 3,5 tony a 12 ton z przyczepą   Samochód ciężarowy o dmc powyżej 12 ton   Samochód ciężarowy o dmc powyżej 12 ton z przyczepą z dyszlem Autokar/autobus z liczbą miejsc siedzących powyżej 9 (łącznie z kierowcą) niezależnie od dopuszczalnej masy całkowitej   Autokar/autobus z liczbą miejsc siedzących powyżej 9 (łącznie z kierowcą) z przyczepą niezależnie od dopuszczalnej masy całkowitej Samochód osobowy z przyczepą o łącznej dmc pojazdu i przyczepy powyżej 3,5 tony   Mikrobus z liczbą miejsc siedzących poniżej 9 z przyczepą o łącznej dmc pojazdu i przyczepy powyżej 3,5 tony źródło: www.viatoll.pl

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 21.03.1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 460 ze zm.)