Opłaty recyklingowe w kosztach uzyskania przychodów

Nowe prawo Dokonana z dniem 1 stycznia 2016 r. nowelizacja ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2015 r. poz. 140 ze zm.), zwanej dalej ustawą o recyklingu, wprowadziła nowe regulacje dotyczące m.in. ustalania wysokości opłat związanych z recyklingiem pojazdów wycofanych z eksploatacji. Wskutek tych zmian znowelizowane też zostały przepisy obu ustaw o podatku dochodowym regulujące zasady zaliczania tych opłat do kosztów uzyskania przychodów.

1. Opłaty ponoszone przez wprowadzającego pojazd

Na podstawie przepisów ustawy o recyklingu, przedsiębiorca będący producentem pojazdów lub prowadzący działalność gospodarczą w zakresie wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu pojazdów (wprowadzający pojazd), jest obowiązany zapewnić sieć zbierania pojazdów (zwaną dalej siecią) obejmującą terytorium kraju.

Generalnie sieć powinna być zorganizowana w taki sposób, aby w każdym województwie były prowadzone co najmniej trzy stacje demontażu lub punkty zbierania pojazdów, w tym co najmniej jedna stacja demontażu, położone w różnych miejscowościach, zapewniające właścicielowi pojazdu możliwość oddania pojazdu wycofanego z eksploatacji.

Jeżeli przedsiębiorca wprowadza na terytorium kraju nie więcej niż 1.000 pojazdów w ciągu roku kalendarzowego, to nie ma obowiązku zapewnienia sieci w każdym województwie. Taki przedsiębiorca obowiązany jest jednak spełnić pozostałe warunki, tj. zapewnić sieć obejmującą co najmniej trzy stacje demontażu lub punkty zbierania pojazdów, w tym co najmniej jedną stację demontażu, położone w różnych miejscowościach na terytorium kraju.

Stosownie do art. 14 ustawy o recyklingu, przedsiębiorca, który nie zapewnił sieci w roku kalendarzowym, jest obowiązany bez wezwania do obliczenia i uiszczenia opłaty za brak sieci. Maksymalna wysokość opłaty stałej za brak sieci wynosi 20.000 zł.

Natomiast maksymalna stawka opłaty za brak sieci wynosi 20 zł za brak jednej stacji demontażu lub jednego punktu zbierania pojazdów w ciągu roku kalendarzowego za każdy pojazd wprowadzony na terytorium kraju w ciągu tego roku.

Obliczenia wysokości opłaty należy dokonać przy pomocy odpowiedniego wzoru zamieszczonego w załączniku do ustawy o recyklingu.

Wzór obliczenia opłaty dla przedsiębiorcy wprowadzającego w ciągu roku więcej niż 1.000 pojazdów

A = B + (C × D ×	E₁ + E₂ + ... + E₄₈	)
	365

Wzór obliczenia opłaty dla przedsiębiorcy wprowadzającego w ciągu roku nie więcej niż 1.000 pojazdów

A = B + (C × D ×	E₁ + E₂ + E₃	)
	365

Objaśnienia:

A - wysokość opłaty za brak sieci liczona w zł,

B - opłata stała za brak sieci w zł,

C - liczba pojazdów wprowadzonych na terytorium kraju w ciągu roku kalendarzowego przez danego wprowadzającego w szt.,

D - stawka opłaty za brak sieci w zł,

E z indeksem liczbowym - liczba dni, w których do zapewnienia sieci brakowało kolejnych stacji demontażu lub punktów zbierania pojazdów.

Opłata, o której mowa jest kosztem uzyskania przychodu. Tak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 16b updof oraz art. 16 ust. 1 pkt 19b updop.

Jeżeli natomiast przedsiębiorca, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie uiścił opłaty za brak sieci albo uiścił opłatę w wysokości niższej od należnej, Główny Inspektor Ochrony Środowiska wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania z tytułu opłaty za brak sieci, a razie niewykonania tej decyzji nakłada dodatkową opłatę w wysokości odpowiadającej 20% kwoty nieuiszczonej opłaty za brak sieci (art. 17 ust. 1 i 2 ustawy o recyklingu).

Ta dodatkowa opłata, na mocy powołanych przepisów ustaw o podatku dochodowym, została wyłączona z kosztów uzyskania przychodów. Przedsiębiorca nie może jej uwzględnić w rachunku podatkowym.

2. Opłaty ponoszone przez prowadzącego stację demontażu

Jak wyjaśniliśmy, pojazdy wycofane z eksploatacji trafiają do stacji demontażu lub punktu zbierania pojazdów. Przedsiębiorca prowadzący taką stację jest obowiązany do przyjmowania pojazdów i osiągania odpowiedniego poziomu odzysku i recyklingu odpadów pochodzących z takich pojazdów, tj. w wysokości odpowiednio 95% i 85% masy pojazdów przyjętych do jego stacji rocznie. Jeżeli nie osiągnie on wymaganego poziomu odzysku i recyklingu, zobowiązany jest ponieść opłatę. Oblicza się ją jako iloczyn stawki opłaty i brakującej masy odpadów niezbędnej do osiągnięcia wymaganego poziomu odzysku lub recyklingu odpadów.

Stawka opłaty za nieosiągnięcie wymaganego poziomu odzysku i recyklingu odpadów wynosi:

1) 0,05 zł za każdy kilogram brakującej masy odpadów niezbędnej do osiągnięcia wymaganego poziomu odzysku lub recyklingu odpadów pochodzących z pojazdów wycofanych z eksploatacji, w przypadku gdy do osiągnięcia wymaganego poziomu brakuje nie więcej niż 5%,

2) 0,1 zł za każdy kilogram brakującej masy odpadów niezbędnej do osiągnięcia wymaganego poziomu odzysku lub recyklingu odpadów pochodzących z pojazdów wycofanych z eksploatacji, w przypadku gdy do osiągnięcia wymaganego poziomu brakuje więcej niż 5%.

W przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu odzysku lub recyklingu odpadów przez co najmniej dwa kolejne lata, stawka opłaty za nieosiągnięcie wymaganego poziomu do obliczenia opłaty należnej za drugi i każdy kolejny rok nieosiągnięcia wymaganego poziomu stanowi dwukrotność stawki określonej w pkt 1 i 2.

Wymieniona opłata, z wyjątkiem połowy poniesionej opłaty należnej za drugi i każdy kolejny rok nieosiągnięcia wymaganego poziomu odzysku i recyklingu, stanowi koszty uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 16b updof i art. 16 ust. 1 pkt 19b updop).