Przegląd Podatku Dochodowego nr 16 (328) z dnia 20.08.2012

Samochód osobowy w firmie - problem z forum dyskusyjnego

Samochód osobowy zakupiony w 2010 roku na osobę fizyczną, dotychczas używany w firmie (jednoosobowa działalność) na podstawie EPP - jakie "formalności" należy wykonać, aby np. od 1 sierpnia samochód był całkowicie w firmie, bez konieczności prowadzenia EPP? Samochód faktycznie używany tylko i wyłącznie w działalności. (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 650518)

Wybrane wypowiedzi uczestników dyskusji

1. Wprowadzić poprzez oświadczenie - od 01.08 zostaje wprowadzony na EŚT.
    
2. Wprowadzić do EŚT na podstawie faktury (jeśli ją ma) lub na podstawie oświadczenia własnego (pisemnego).
    
3. Wprowadź go do EŚT oświadczeniem z dniem 31.07.12 (amortyzacja od sierpnia, wartość początkowa = cena zakupu z FV/umowy kupna).
    
4. Ja jak wprowadzałam samochód osobisty do EŚT poprzez oświadczenie, to wartość początkową ustaliłam wg cennika, który mi udostępnili w urzędzie skarbowym. Miałam ten sam problem, samochód kupiony był dużo wcześniej za dużo więcej kasy niż wart na obecną chwilę, więc się wahałam wprowadzić go po takiej wysokiej cenie, jak było na fakturze.
    
5. Tak na przyszłość - wartość początkowa samochodu to cena jego nabycia - a cena nabycia to kwota jaka wynika z dokumentu zakupu i nie ma znaczenia, że samochód kupiono np. w 2006 za 150 tys., a teraz jest wart np. 50 tys., tu wartość pocz. = 150 tys. i od takiej kwoty amortyzujesz, chyba że brak jest dokumentu zakupu - wtedy sama ustalasz wartość pocz. wg ceny rynkowej na koniec grudnia roku poprzedniego.

Komentarz redakcji

Samochód, którego nabycie jest udokumentowane dowodem zakupu (np. fakturą, umową kupna-sprzedaży), wprowadza się do ewidencji środków trwałych w cenie nabycia, nawet jeżeli zakup miał miejsce dawno i cena nabycia nie odzwierciedla aktualnej wartości rynkowej tego środka trwałego. Cena nabycia to kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania (art. 22g ust. 3 updof).

Dopiero, gdy nie można ustalić ceny nabycia środka trwałego nabytego przez podatnika przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu, o których mowa w art. 22n updof, wartość początkową tego środka przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia jego zużycia (art. 22g ust. 8 updof).

Takie podejście do omawianej kwestii potwierdzają również organy podatkowe. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej Łodzi w interpretacji indywidualnej z 11 czerwca 2012 r., nr IPTPB1/415-218/12-4/KSU wyjaśnił: "Powyższy przepis (art. 22g ust. 8 updof - przyp. red.) przewiduje wprawdzie możliwość ustalenia wartości początkowej nabytego w drodze kupna środka trwałego na podstawie wyceny dokonanej przez podatnika, ale tylko w przypadku, gdy nie można ustalić jego ceny nabycia. Jak wynika z treści złożonego wniosku, samochód osobowy nabyty został za określoną na fakturze cenę zakupu. W przedmiotowej sprawie nie mamy więc do czynienia z sytuacją, w której ustalenie ceny nabycia środka trwałego nie jest możliwe, gdyż cena zakupu powyższego środka trwałego jest wartością znaną. Mając na względzie powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony stan faktyczny, należy stwierdzić, iż wartość początkową nabytego w drodze kupna samochodu osobowego, zgodnie z generalną zasadą określoną w art. 22g ust. 1 pkt 1 ww. ustawy (updof - przyp. red.), stanowi jego cena nabycia, w rozumieniu art. 22g ust. 3 ww. ustawy (updof - przyp. red.)".

Taką możliwość potwierdził też Podsekretarz Stanu w piśmie z 9 września 2010 r., nr DD2/0602/46/KBF/10/BMI9-10903, skierowanym do Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (źródło: Biuletyn Skarbowy nr 6 z 2010 r.), wyjaśniając, że: "(...) zasadą jest, iż wartość początkową stanowi cena nabycia, jeżeli środek trwały został nabyty w drodze kupna. Jednakże ustawodawca, przewidując, iż może zdarzyć się sytuacja, że podatnik nie będzie posiadał »dowodu zakupu« środka trwałego (np. z uwagi na upływ czasu), wprowadził powołany art. 22g ust. 8 ustawy (updof - przyp. red.) w celu umożliwienia ustalenia w takim przypadku wartości początkowej, a w konsekwencji - umożliwienia podatnikowi amortyzacji tego środka trwałego".

W celu udokumentowania przekazania samochodu osobowego na potrzeby prowadzonej działalności podatnik obowiązany jest sporządzić odpowiedni dokument. Dokument ten może mieć formę oświadczenia podatnika, w którym określa on, co i od kiedy będzie wykorzystywane na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Dokument ten powinien więc zawierać dane potwierdzające fakt dokonania takiej operacji i określać:

• datę jej dokonania,
   
• rodzaj przekazywanego przedmiotu,
   
• inne dane niezbędne do przekazania przedmiotu na potrzeby działalności gospodarczej, np. jego wartość określoną na fakturze.

Stosownie do art. 22h ust. 1 pkt 1 updof, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały wprowadzono do ewidencji (wykazu), przy czym składniki majątku wprowadza się do ewidencji środków trwałych najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Warunkiem koniecznym do rozpoczęcia amortyzacji jest więc oddanie środka trwałego do używania i wprowadzenie go do ewidencji środków trwałych. Jeśli w opisanej sytuacji przedmiotowy pojazd na podstawie sporządzonego oświadczenia został wprowadzony do ewidencji środków trwałych w lipcu, to od 1 sierpnia ten środek trwały może być już amortyzowany.

W latach poprzednich wielu podatników (nie tylko uczestniczka tej dyskusji) ustalało wartość początkową samochodu osobowego, używanego wcześniej na potrzeby osobiste w wartości rynkowej, która była niższa od ceny nabycia. Mogą oni teraz dokonać korekty nieprawidłowo ustalonej wartości początkowej. Korekta wartości początkowej powoduje zaś konieczność zmiany dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Taką możliwość potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 30 października 2009 r., nr IPPB1/415-617/09-2/ES.