Ujęcie w księgach rachunkowych sprzedaży firmowego samochodu osobowego

W świetle definicji zawartej w pkt 3.11 Krajowego Standardu Rachunkowości nr 11 "Środki trwałe" (KSR nr 11) rozchód środka trwałego to wszelkie czynności faktyczne i prawne skutkujące zaprzestaniem ujmowania środka trwałego w księgach rachunkowych jednostki, w tym w szczególności na skutek sprzedaży, nieodpłatnego przekazania, przekazania na podstawie umowy leasingu finansowego, likwidacji, przekazania w formie aportu, zamiany, przekwalifikowania do nieruchomości inwestycyjnych, wymiany w okresie gwarancji.

Z chwilą rozchodu danego obiektu (tu: samochodu osobowego) następuje zakończenie jego amortyzacji, wyłączenie z ewidencji środków trwałych i kasacja numeru inwentarzowego. W przypadku sprzedaży środka trwałego zaprzestanie jego ujmowana w ewidencji następuje pod datą sprzedaży (por. pkt 9.1 i 9.3 KSR nr 11).

Przychody i koszty związane ze zbyciem środków trwałych kwalifikuje się - na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. b) ustawy o rachunkowości - do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych, jako przychody i koszty pośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki.

Ewidencja księgowa przychodu ze sprzedaży samochodu

1. FS - faktura dokumentująca sprzedaż samochodu osobowego:

a) wartość w cenie sprzedaży netto:

- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne",

b) VAT należny (jeśli wystąpi obowiązek jego naliczenia):

- Ma konto 22-2 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego",

c) wartość brutto należności od odbiorcy:

- Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki".

W momencie zbycia samochodu osobowego zaliczanego do środków trwałych jednostka zaprzestaje ujmowania go w księgach rachunkowych, co oznacza wyksięgowanie z ewidencji bilansowej jego wartości początkowej oraz dotychczasowego umorzenia. Jeżeli jednostka sprzedała samochód osobowy, który nie był zamortyzowany w całości, to niezamortyzowaną jego wartość odnosi w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.

Wyksięgowanie samochodu z ewidencji bilansowej w wyniku jego sprzedaży

1. LT - wyksięgowanie samochodu całkowicie zamortyzowanego:

- Wn konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych",
- Ma konto 01 "Środki trwałe".

2. LT - wyksięgowanie samochodu niezamortyzowanego w całości:

a) wartość dotychczas dokonanych odpisów amortyzacyjnych:

- Wn konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych",
- Wn konto 01 "Środki trwałe",

b) niezamortyzowana wartość środka trwałego:

- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
- Ma konto 01 "Środki trwałe".

Jednostka zaprzestaje dokonywania odpisów amortyzacyjnych od samochodu zaliczonego do środków trwałych od miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło jego przeznaczenie do sprzedaży (por. pkt 8.34 KSR nr 11). Tym samym ostatni odpis amortyzacyjny powinien być dokonany za miesiąc, w którym środek trwały został sprzedany.