Gazeta Podatkowa nr 65 (1940) z dnia 16.08.2022

Rozliczenie w VAT i księgach nabycia skutera na potrzeby firmowe

W firmie prowadzącej lokal gastronomiczny w lipcu br. zakupiono skuter - dla pracowników dokonujących dostawy zamówień.

1) W jakiej wysokości przysługuje nam prawo do odliczenia VAT od tego zakupu?

W myśl art. 86a ust. 1 ustawy o VAT (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika. W przepisie tym ustawodawca przywołuje pojęcie "pojazd samochodowy, o którym mowa w art. 2 pkt 34 ustawy o VAT", czyli pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Definicję pojazdów samochodowych zawarto w art. 2 Prawa o ruchu drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 988 ze zm.). Zgodnie z nim pojazdami samochodowymi są pojazdy silnikowe, których konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h, z zastrzeżeniem, że określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego. Natomiast pojazdami silnikowymi są pojazdy wyposażone w silnik, z wyjątkiem motoroweru i pojazdu szynowego. Zaś pojazdami są środki transportu przeznaczone do poruszania się po drodze oraz maszyny i urządzenia do tego przystosowane.

Tak więc, zgodnie z powyższym, skutery należą do pojazdów samochodowych w rozumieniu VAT jako pojazdy silnikowe przeznaczone do poruszania się po drodze. Dotyczą ich zatem przepisy art. 86a ustawy o VAT i ograniczenia odliczenia VAT wynikające z tych przepisów.

W związku z tym, przy zakupie skutera na potrzeby prowadzonej działalności przysługuje prawo do odliczenia 50% kwoty VAT z faktur dokumentujących wydatki związane z tym pojazdem. Jedynie w sytuacji, gdyby skuter rozwijał prędkość nieprzekraczającą 25 km/h, nie byłby traktowany jako pojazd samochodowy - wówczas przysługiwałoby prawo do odliczenia 100% VAT.

Ponadto Czytelnicy mieliby prawo do odliczenia 100% VAT od wydatków związanych ze skuterem, jeśli służyłby on wyłącznie do działalności gospodarczej. Za pojazdy takie, zgodnie z art. 86a ust. 4 ustawy o VAT, uważa się pojazdy, których sposób wykorzystywania przez podatnika, zwłaszcza na określonych przez podatnika zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością.

Dodatkowo podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję ich przebiegu, są obowiązani złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach (VAT-26) w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniosą pierwszy wydatek z nimi związany, nie później jednak niż w dniu przesłania pliku JPK_VAT.

2) Jak ująć w księgach rachunkowych zakup skutera, jeżeli jego cena nie przekracza 10.000 zł?

Jeśli zakupiony skuter spełnia warunki do zaliczenia go do środków trwałych, określone w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości, powinien generalnie zostać ujęty w ewidencji środków trwałych, a od jego wartości początkowej ustalonej w cenie nabycia (uwzględniającej ewentualny nieodliczony VAT z faktury zakupu) należy systematycznie dokonywać odpisów amortyzacyjnych.

W polityce rachunkowości jednostki można zapisać, że dla składników majątku spełniających definicję środków trwałych, lecz o niskiej jednostkowej wartości początkowej, stosuje się uproszczenie ewidencyjne polegające na:

• ujęciu takiego składnika majątku w ewidencji środków trwałych i jednorazowym zamortyzowaniu w miesiącu oddania do używania lub następnym albo
• nieujęciu takiego składnika w ewidencji środków trwałych, lecz odniesieniu bezpośrednio po zakupie w koszty w miesiącu przyjęcia do używania.

Można stosować jednocześnie kilka uproszczeń dotyczących niskocennych składników majątku - wymaga to ustalenia jednego lub kilku poziomów wartości początkowej. Określając tę wartość, można uwzględnić kryteria wskazane w pkt 4.29 Krajowego Standardu Rachunkowości nr 11 "Środki trwałe" (Dz. Urz. MRiF z 2017 r. poz. 105).

W sytuacji więc, gdy w firmie stosuje się przykładowo zasadę, że składniki majątku spełniające definicję środków trwałych, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości, o wartości początkowej do 10.000 zł są odpisywane w koszty w dacie oddania do używania i wartość początkowa nabytego skutera (uwzględniająca ewentualny nieodliczony VAT z faktury zakupu) mieści się w tej granicy, może on zostać w księgach rachunkowych spisany w koszty (przykład).

Jeśli skuter, o którym mowa w pytaniu, spełnia definicję samochodu osobowego określoną w ustawach o podatku dochodowym i będzie wykorzystywany do celów mieszanych, wydatki na jego eksploatację będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów w ograniczonej wysokości (por. art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o pdof - Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm. - oraz art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o pdop - Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm.). Wydatki te w kosztach bilansowych ujmuje się w pełnej wysokości (w ewidencji analitycznej do konta kosztów można wyodrębniać ich część NKUP).