Ewidencja zwrotu składki przy sprzedaży samochodu

Sprzedaliśmy samochód objęty ubezpieczeniem OC. Ubezpieczyciel zwrócił nam część składki. Na jakie konto ją zaksięgować, skoro ubezpieczenie zostało wykupione w 2015 r.? Wartość tego ubezpieczenia została ujęta na koncie pozostałych kosztów rodzajowych i jest rozliczana w czasie poprzez konto rozliczeń międzyokresowych kosztów. (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 969939)

Jeśli zwrot części składki dotyczącej ubezpieczenia samochodu ma miejsce w tym samym roku, w którym została wykupiona polisa, ewidencjonuje się go na zmniejszenie kosztów.

W księgach rachunkowych składki na ubezpieczenie składników majątku są odnoszone do kosztów działalności operacyjnej i ujmowane na koncie 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Pozostałe koszty rodzajowe). Polisa ubezpieczeniowa jest najczęściej wykupywana na okres 1 roku lub dłuższy. W sytuacji gdy polisa dotyczy przełomu roku, ustawa o rachunkowości nakazuje taki koszt rozliczać w czasie, w celu przyporządkowania wartości kosztów ubezpieczenia do właściwych okresów sprawozdawczych. Koszty takie rozlicza się za pośrednictwem czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów, o których mowa w art. 39 ust. 1 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Przeniesienie kosztów do rozliczenia w czasie może przebiegać zapisem:

- Wn konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów",

- Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów".

Odpisanie kwoty kosztów do danego okresu można z kolei zaksięgować zapisem:

a) gdy koszty ujmowane są na kontach zespołu 4 i 5

- Wn odpowiednie konto zespołu 5,

- Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów",

b) gdy koszty ujmowane są wyłącznie na kontach zespołu 4

- Wn konto 49 "Rozliczenie kosztów",

- Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów".

Gdy składnik majątku, na który wykupiono polisę, zostanie sprzedany, aktywowane na koncie 64-0 koszty ubezpieczenia nie mogą być dalej rozliczane w czasie. Nie spełniają już bowiem definicji aktywów, określonej w art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości. Jeżeli sprzedaż składnika majątku jest dokonywana w roku, w którym wykupiono polisę, niewykorzystaną część składki można wyksięgować poprzez zmniejszenie kosztów rodzajowych zapisem:

a) zmniejszenie kosztów rodzajowych o niewykorzystaną część składki ubezpieczeniowej

- Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki",

- Ma konto 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Pozostałe koszty rodzajowe),

b) równoległe wyksięgowanie kwoty z czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów

- Wn konto 49 "Rozliczenie kosztów",

- Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów".

Przykład

Założenia

Jednostka wykupiła w czerwcu 2015 r. roczną polisę na ubezpieczenie OC samochodu w kwocie 4.560 zł na okres od 1 lipca 2015 r. do 30 czerwca 2016 r. Kwota ubezpieczenia rozliczana jest w czasie.
W listopadzie 2015 r. samochód sprzedano. Jednostka otrzymała zwrot składki za okres 7 miesięcy w wysokości 2.660 zł.
Jednostka ewidencjonuje koszty na kontach zespołu 4 i 5.

Dekretacja

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
1. Polisa na ubezpieczenie samochodu: oraz równolegle	4.560 zł 4.560 zł	40 64-0	24 49
2. WB - zapłata za ubezpieczenie:	4.560 zł	24	13-0
3. PK - odpisanie kosztów za okres lipiec-listopad 2015 r. (dla uproszczenia łącznie): (4.560 zł : 12 m-cy) × 5 m-cy =	1.900 zł	55	64-0
4. PK - zmniejszenie kosztów rodzajowych o niewykorzystaną część składki ubezpieczeniowej: oraz równolegle	2.660 zł 2.660 zł	24 49	40 64-0
5. WB - zwrot od ubezpieczyciela części składki:	2.660 zł	13-0	24