Ewidencja sprzedaży całkowicie zamortyzowanego środka trwałego

Sprzedaliśmy samochód będący środkiem trwałym, który był całkowicie zamortyzowany. W jaki sposób zaksięgować przychód z tej sprzedaży oraz rozchód środka trwałego? Czy powinniśmy wartość początkową tego pojazdu odnieść w koszty oraz wyksięgować amortyzację z konta kosztów rodzajowych? (pytanie z dyskusji na www.forum.gofin.pl nr 997054)

W księgach rachunkowych koszty i przychody związane ze zbyciem środków trwałych traktuje się jako pośrednio związane z działalnością operacyjną jednostki. Z tego względu odnosi się je do pozostałych kosztów lub przychodów operacyjnych. Wynika tak z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. b) ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).

Przychód uzyskany przez pytającą jednostkę ze sprzedaży samochodu stanowiącego środek trwały trzeba zatem odnieść na konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne". W ewidencji księgowej fakturę dokumentującą tę sprzedaż można zaksięgować w następujący sposób:

a) wartość przychodu netto

- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne",

b) VAT należny

- Ma konto 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego",

c) należność ogółem

- Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Konto imienne kontrahenta).

Sprzedawany środek trwały należy wyksięgować z ewidencji bilansowej. Dokonuje się tego w oparciu o np. dowód LT - Likwidacja środka trwałego.

Druk dowodu LT dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Rachunkowość.

Gdy sprzedawany środek trwały jest w 100% zamortyzowany, to jego wyksięgowanie z ewidencji bilansowej może przebiegać zapisem:

- Wn konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych",

- Ma konto 01 "Środki trwałe".

Trzeba zaznaczyć, że przy rozchodzie środka trwałego, np. w związku z jego sprzedażą, nie wyksięgowuje się odpisów amortyzacyjnych dokonanych od tego środka trwałego. Jeśli taki składnik majątku jest całkowicie umorzony, to nie powstanie koszt związany z jego rozchodem, gdyż wcześniej jego wartość została całkowicie odniesiona w koszty poprzez odpisy amortyzacyjne. Jeśli jednak jednostka zbywałaby samochód, którego wartość początkowa nie byłaby całkowicie zamortyzowana, to nieumorzoną kwotę trzeba by było zaliczyć do pozostałych kosztów operacyjnych i odnieść na konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne".

Przykład

Założenia

Jednostka sprzedała w marcu 2016 r. samochód osobowy (zakupiony w 2008 r.) stanowiący jej środek trwały. Z wystawionej przez sprzedawcę faktury wynika, że wartość brutto sprzedaży wyniosła 9.840 zł (w tym VAT należny 1.840 zł).
Wartość początkowa tego pojazdu wynosiła 68.000 zł. W dniu sprzedaży był on całkowicie zamortyzowany.
W marcu br. nabywca uregulował zobowiązanie za zakupiony pojazd na rachunek bankowy sprzedającego.

Dekretacja

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
1. Faktura dokumentująca sprzedaż samochodu osobowego będącego środkiem trwałym:
a) wartość zobowiązania	9.840 zł	24
b) VAT należny	1.840 zł		22-1
c) przychód ze sprzedaży	8.000 zł		76-0
2. LT - wyksięgowanie z ewidencji bilansowej środka trwałego całkowicie umorzonego:	68.000 zł	07-1	01
3. WB - wpływ zapłaty za sprzedany samochód na rachunek zbywającego:	9.840 zł	13-0	24