Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 28 (927) z dnia 1.10.2016

Skutki podatkowe sprzedaży samochodu wykupionego zleasingu iprzeznaczonego na cele osobiste wspólników

W spółce cywilnej (trzech wspólników) używany jest na podstawie umowy leasingu operacyjnego samochód osobowy. Obecnie umowa kończy się i pozostała do zapłaty ostatnia rata (tzw. rata wykupu). Zamierzamy wykupić ten samochód na potrzeby prywatne wspólników (jako współwłasność łączną), a nie na potrzeby spółki. Czy sprzedaż tego samochodu po upływie pół roku będzie opodatkowana VAT i PIT?

Przypomnijmy, że spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej ani zdolności do czynności prawnych. Stroną wszelkich czynności prawnych zawieranych z osobami trzecimi są wszyscy wspólnicy takiej spółki. Spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 ze zm.), za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Także w świetle ustawy o PDOF, podatnikami są poszczególne osoby będące wspólnikami w spółce cywilnej.

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Zatem, nie ma żadnych przeszkód prawnych, aby wspólnicy spółki cywilnej nabyli na cele prywatne samochód wykupiony z leasingu, który uprzednio był wykorzystywany przez nich jako wspólników w tej spółce cywilnej.

Na temat sprzedaży wykupionego po zakończeniu umowy leasingu samochodu osobowego pisaliśmy wielokrotnie na łamach Biuletynu Informacyjnego. Wprawdzie rozważaliśmy zazwyczaj sytuację takiego wykupu przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, jednak zważywszy na fakt, że w świetle ustawy o PDOF wspólnicy spółki cywilnej są podatnikami tego podatku, zasady przez nas omówione i cytowane interpretacje organów podatkowych mają także zastosowanie do wspólników spółki cywilnej (także jawnej, jeśli wspólnikami są osoby fizyczne).

Zatem skoro wykupiony po zakończeniu umowy leasingu samochód nie będzie wykorzystywany w działalności gospodarczej i nie zostanie zaliczony do składników majątku spółki cywilnej, to przychód uzyskany ze sprzedaży tego samochodu nie będzie stanowił przychodu z działalności gospodarczej.

Do przychodu ze sprzedaży tego samochodu będzie miał natomiast zastosowanie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o PDOF, na podstawie którego odpłatne zbycie innych rzeczy niż nieruchomości powoduje powstanie tzw. przychodu ze sprzedaży prywatnej, jeżeli zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. W świetle powyższego, jeśli sprzedaż samochodu nastąpi po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jego nabycie, to u współwłaścicieli nie wystąpi przychód w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skutki w VAT

Wykup przez wspólników spółki cywilnej samochodu na ich cele prywatne nie wywołuje żadnych skutków w zakresie VAT. Wspólnikom nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktury dokumentującej ten zakup (por. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 3 czerwca 2016 r., nr IBPP2/4512-164/16/BW). Także późniejsza sprzedaż przez wspólników tego samochodu, co nastąpi już z majątku prywatnego, nie spowoduje opodatkowania VAT tej sprzedaży. W kwestii tej Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 26 stycznia 2016 r., nr IPTPP3/4512-539/15-3/MJ, wyjaśnił:

"(...) jeżeli przed wykupem przedmiotowego samochodu Wnioskodawca podejmie decyzję, że nie będzie on wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej i faktycznie do momentu jego sprzedaży samochód nie będzie w tej działalności wykorzystywany, to do czynności sprzedaży przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie będą miały zastosowania. (...)"