Zmiana przeznaczenia samochodu wykorzystywanego do celów służbowych

Podatnik posiadający pełne prawo do odliczenia podatku VAT przy nabyciu samochodu, który został zakupiony wyłącznie do działalności gospodarczej może w okresie korekty zmienić jego przeznaczenie i rozpocząć wykorzystywanie pojazdu do celów mieszanych, czyli prywatnych i służbowych. Wówczas jest zobowiązany do dokonania korekty zmniejszającej kwotę podatku odliczonego przy nabyciu tego pojazdu.

Na potrzeby korekty uznaje się, że samochód ten nie jest już wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystywania.

Uwaga

Korekty podatku VAT w związku ze zmianą wykorzystywania pojazdu należy dokonać w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.

Przykład

W styczniu 2018 r. podatnik nabył samochód osobowy za kwotę 70.000 zł plus podatek VAT 16.100 zł. W związku z tym, że samochód ten wykorzystywany był wyłącznie do opodatkowanej działalności gospodarczej, podatnik zgodnie z przepisami rozpoczął prowadzenie ewidencji przebiegu tego samochodu oraz w odpowiednim terminie złożył informację VAT-26. W rozliczeniu za styczeń 2018 r. odliczono cały VAT, tj. kwotę 16.100 zł.

Od 1 grudnia 2019 r. samochód służy celom mieszanym. W tej sytuacji, oprócz złożenia aktualizacji informacji VAT-26, podatnik będzie zobowiązany do dokonania korekty zmniejszającej kwotę podatku odliczonego przy nabyciu tego pojazdu. Korekta VAT wynosi:

16.100 zł × 50% = 8.050 zł,

8.050 zł × 37/60 = 4.964,17 zł.

Podatnik w rozliczeniu za grudzień 2019 r. będzie obowiązany obniżyć kwotę podatku naliczonego do odliczenia (po zaokrągleniu) o kwotę 4.964 zł.

Poniżej przedstawiamy przykładowy sposób wyliczenia ww. korekty przy zastosowaniu kalkulatora znajdującego się na stronie internetowej Wydawnictwa.

Kalkulator korekty VAT

Przepisy nie precyzują, w której pozycji deklaracji należy wykazać korekty VAT dokonywane w związku ze zmianą celu wykorzystywania pojazdu. Zdaniem redakcji, korektę tę należy wykazać w pozycji, gdzie wykazuje się korekty dokonywane na podstawie art. 91 ustawy o VAT, tj. np. w deklaracji VAT-7 w poz. 47 (jeśli pojazd jest środkiem trwałym) lub w poz. 48 (oraz odpowiednio w JPK_VAT w poz. K_47 lub K_48).

Należy również dodać, że korektę stosuje się odpowiednio w przypadku gdy podatnik, wskutek niezłożenia w terminie informacji VAT-26 utracił prawo do pełnego odliczenia VAT przy nabyciu pojazdu. W konsekwencji po "nieterminowym" złożeniu takiej informacji podatnik uprawniony jest do dokonania korekty, jednakże jej zakres uzależniony będzie od momentu, kiedy taka informacja zostanie złożona (art. 90b ust. 3 ustawy o VAT).

W przypadku natomiast wykorzystywania przez podatnika pojazdu samochodowego również do czynności zwolnionych od podatku (bez prawa do odliczeń) kwota korekty powinna uwzględniać proporcję określoną w art. 90 ustawy o VAT zastosowaną przy odliczeniu podatku naliczonego.

Przykład

Podatnik w prowadzonej działalności wykonuje zarówno czynności opodatkowane, jak i zwolnione z VAT. Podatnik w maju 2017 r. nabył samochód osobowy o wartości netto 100.000 zł plus VAT 23.000 zł. Samochód ten jest wykorzystywany do celów mieszanych, tj. zarówno do celów prywatnych, jak i do działalności gospodarczej opodatkowanej i zwolnionej. Oznacza to, że podatnikowi przysługuje ograniczone prawo do odliczenia VAT z tytułu jego nabycia. W związku z tym, że udział obrotów opodatkowanych w łącznych obrotach ogółem za 2016 r. wyniósł 90% podatnik w rozliczeniu za maj 2017 r. odliczył:

23.000 zł × 50% = 11.500 zł,

11.500 zł × 90% = 10.350 zł.

W styczniu 2020 r. podatnik zdecyduje, że samochód ten będzie wykorzystywał wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej (będzie prowadził ewidencję przebiegu pojazdu i w ustawowym terminie złoży informację VAT-26).

Należy zatem przyjąć, że od stycznia 2020 r. do kwietnia 2022 r. (do końca okresu korekty, tj. za pozostałe 28 miesięcy) samochód ten będzie wykorzystywany wyłącznie do celów firmowych. Podatnik będzie miał prawo do dokonania korekty "in plus" za styczeń 2020 r. Korekta VAT wyniesie:

10.350 zł × 28/60 = 4.830 zł.

Kwotę tę podatnik wykaże po stronie podatku naliczonego (zwiększy ona VAT naliczony za styczeń 2020 r.).